W dzisiejszych czasach trudno już sobie wyobrazić codzienne funkcjonowanie bez użycia energii elektrycznej. Niestety za wygodę posiadania regularnego dopływu prądu do gniazdek naszych gospodarstw domowych będziemy musieli coraz więcej płacić – koszty związane z emisją dwutlenku węgla, z niewywiązywaniem się z umów międzynarodowych w zakresie ochrony środowiska czy choćby wzrost kosztów węgla wykorzystywanego w energetyce konwencjonalnej, rzutuje i będzie rzutować na koszty jakimi obarczony jest odbiorca końcowy energii elektrycznej.
Warto mieć świadomość z czego składa się cena za 1 kWh energii, co definiuje wysokość ceny prądu i jak aktualnie się ona kształtuje. Każdy odbiorca końcowy powinien wiedzieć, co oznacza podział taryfowy i każda składowa ceny sprzedaży energii, bowiem chyba niemal każdy chce wiedzieć, za co dokładnie płaci z roku na rok coraz wyższe rachunki. Ile kosztuje kilowat prądu? Przyjrzymy się aktualnym ofertom na sprzedaż energii.
Taryfa energetyczna – jakie są jej rodzaje i co ona oznacza?
Na początek należy przedstawić strukturę i oznaczenia w ofercie taryfowej zakładów energetycznych. Taryfy operatora kategoryzowane są wedle zapotrzebowania danego odbiorcy na energię elektryczną. W wyniku tak przyjętych kryteriów otrzymujemy podział na 4 taryfy:
- Taryfa A – przeznaczoną dla odbiorców o największym zapotrzebowaniu w zakresie energii elektrycznej, np. zakładów produkcyjnych lub kopalni,
- Taryfa B – dla dużych przedsiębiorstw,
- Taryfa C – przede wszystkim dla sektora MŚP (Małych i Średnich Przedsiębiorstw) i rolników,
- Taryfa G – najbardziej powszechna taryfa, ponieważ przeznaczona dla potrzeb gospodarstw domowych i to jej się głównie przyjrzymy.
Taryfa G dla gospodarstw domowych - co warto wiedzieć?
W przypadku taryfy G również mamy do czynienia z dalszym podziałem i oznaczeniami. Najpopularniejszym typem wśród gospodarstw domowych jest taryfa G11, choć popularna jest również taryfa G12. Aby ten podział stał się bardziej jasny, warto przedstawić symbolikę tych oznaczeń:
- "G" oznacza oczywiście przeznaczenie dla gospodarstw domowych,
- Pierwsza cyfra "1" w G11 oznacza, że taryfa dotyczy obiektów, w których moc umowna nie przekracza 40 kW,
- Druga cyfra odnosi się do liczby stref, w których działa instalacja - zatem druga cyfra "1" w G11 oznacza zasięg jednostrefowy, gdzie cena za 1 kWh energii elektrycznej jest taka sama przez całą dobę. W przypadku taryfy G12 występuje podział na strefę dzienną i nocną, gdzie cena pradu w nocy jest niższa niż za dnia, co jest korzystne jeżeli ktoś zużywa dużo energii elektrycznej w nocy. W przeciwnym razie, o wiele bardziej opłaca się taryfa G11, ponieważ w tym przypadku cena za 1 kWh energii elektrycznej jest niższa niż dzienna strefa w G12.
Bywa, że w taryfach przypisuje się czwarty znak w postaci liter, gdzie:
- "a" oznacza podział na strefę szczytową i poza szczytową,
- "b" oznacza podział na strefę nocną i dzienną,
- "w" oznacza podział na strefę nocną i dzienną oraz niższe ceny prądu w weekendy.
Z czego składa się rachunek za prąd i cena energii elektrycznej?
Cały nasz rachunek za prąd składa się z siedmiu rodzajów opłat, które uiszczamy w ramach taryfy dystrybutora energii elektrycznej:
- Opłata sieciowa - uzależniona jest od ilości pobranych kWh energii elektrycznej i dotyczy odległości, jaką energia elektryczna pokonuje od dystrybutora prądu do odbiorcy końcowego, uwzględniając przy tym straty w przesyłach energii elektrycznej,
- Opłata przesyłowa stała - jej wysokość w przypadku gospodarstw domowych zależna jest głównie od kosztów konserwowania urządzeń i eksploatacji sieci przesyłowej, a także kosztów utrzymania pracowników interwencyjnych,
- Opłata przejściowa - jest to stała opłata za udostępnianie sieci energetycznej i obliczana jest na bazie rocznego zużycia energii,
- Opłata abonamentowa - opłata z tytułu obsługi klientów, np. dostarczania rachunków czy odczytu poboru prądu z liczników w miejscu zamieszkania,
- Opłata OZE - od 2018 r. widnieje jako składowa rachunku i stawką równą 0 zł. W 2015 roku stawka wynosiła 2,51 zł, w 2017 roku 3,7 zł, później pozostała jako pozycja symboliczna związana z systemem wsparcia OZE,
- Opłata jakościowa - zależy od zużywanej energii elektrycznej, mająca niwelować koszt utrzymania swoistej równowagi w sieci przesyłu prądu,
- Opłata kogeneracyjna - wprowadzona tytułem promocji ekologicznych rozwiązań produkcji energii.
Natomiast z czego składa się cena prądu? Ile kosztuje kilowat energii elektrycznej? Aby nieco wyraźniej przybliżyć, co rzeczywiście składa się na to ile kosztuje 1 kWh energii elektrycznej, posłużymy się konkretnymi liczbami. Przyjmijmy, że średnia cena za 1 kWh energii elektrycznej wynosi 0,55 zł. Na tę kwotę składają się:
- Koszt zakupu prądu - 0,18 zł
- VAT - 0,10 zł
- Opłaty lokalne - 0,02 zł
- Akcyza - 0,04 zł
- Marża dystrybutora - 0,01 zł
- Koszty własne sieci dystrybucyjnej - 0,11 zł
- Koszty przesyłu energii elektrycznej - 0,09 zł.
Aktualne ceny prądu w Polsce - krótka analiza
Analizując zmiany w zakresie ceny prądu w Polsce na przestrzeni ostatnich kilkunastu lat, zauważyć można regularny, coroczny wzrost cen zwłaszcza pod względem kosztów obsługi ze strony operatora sieci energetycznej i sprzedawcy energii elektrycznej - te opłaty sprawiają, że cena prądu za 1 kWh z roku na rok rośnie o kilka groszy i przyprawia Polaków o coraz większy ból głowy. Parę lat temu średnia cena prądu za 1 kWh w ramach taryfy G11 wynosiła 0,55 zł, aktualnie średnia cena to aż 0,65 zł i zapowiada się dalszy wzrost ceny energii.
Zgodnie z poniższą tabelą porównawczą, najwyższe ceny energii są w północnej i częściowo centralnej Polsce (biorąc oczywiście pod uwagę taryfę G11), gdzie dystrybutorem prądu jest ENERGA (0,67 zł za 1 kWh). Niższą cenę prądu oferuje działający we wschodniej części kraju zakład energetyczny PGE - 0,64 zł/1 kWh. Dalej w rankingu najniższych cen energii sytuują się: ENEA S.A (0,59 zł/1 kWh) oraz TAURON (0,59 - 0,62 zł/1 kWh). Najniższe ceny prądu oferuje zakład energetyczny innogy - 0,58 zł/1 kWh.
Jak widzimy, cena prądu waha się między 0,54 zł/ 1 kWh, a 0,7 zł/ 1 kWh, co stanowi aż 16 groszy różnicy w zależności od obszaru kraju, w jakim mieszkamy oraz z której oferty sprzedawcy prądu korzystamy. O ile operatora prądu zmienić nie możemy, ponieważ jest nam on narzucony terytorialnie, o tyle sprzedawcę prądu jak najbardziej zmienić możemy - to jest jeden ze sposobów obniżenia swoich rachunków za prąd. Inną, nieco bardziej przyszłościową metodą optymalizacji swoich wydatków na energię elektryczną, jest zainwestowanie w swoją własną elektrownię słoneczną. Biorąc pod uwagę pędzące w górę koszty energii elektrycznej, fotowoltaika stanie się koniecznością do ratowania domowego budżetu i uniezależnienia się od zakładów energetycznych i ich kosmicznych cen.
