Odnawialne Źródła Energii to dziedzina, która od wielu lat w coraz większym stopniu przysługuje się ludzkości w stanowieniu alternatywnych, ekologicznych źródeł energii o niekończących się zasobach. Ich funkcjonalność, opłacalność nawet najbardziej kosztownych inwestycji, wpływ na ochronę środowiska i stan naszych portfeli, stanowi zestaw, któremu trudno tak po prostu powiedzieć „nie”. Jedną z najpopularniejszych i niezwykle korzystnych kategorii OZE jest właśnie fotowoltaika.
Co to jest fotowoltaika?
Zagadnienie fotowoltaiki na pierwszy rzut oka tylko wydaje się być bardzo skomplikowane. Najprościej rzecz ujmując jest to pozyskiwanie energii elektrycznej z przetworzonej energii słonecznej. Służy temu skrupulatnie przemyślany system komponentów fotowoltaicznych, w skład którego wchodzą: panele słoneczne, inwerter (inaczej: falownik), system montażowy, licznik dwukierunkowy oraz system do monitoringu instalacji fotowoltaicznej. Opcjonalnie jednym z elementów instalacji fotowoltaicznej są również optymalizatory. Jest to branża, która przyciąga ogromną uwagę, dlatego na rynku panują zróżnicowane, bardzo konkurencyjne oferty cen sprzedaży i montażu instalacji fotowoltaicznych. Perspektywa pozyskania ekologicznego prądu przyciąga zarówno gospodarstwa domowe, jak i firmy.
Panele fotowoltaiczne i inwerter – jakie mają znaczenie w instalacji fotowoltaicznej?
Są to urządzenia, które należą do najważniejszych komponentów fotowoltaicznych każdej instalacji, co pociąga za sobą oczywiście najwyższe ceny. Panele słoneczne, głównie za pośrednictwem ogniw krzemowych, służą do pozyskiwania energii słonecznej i dzięki ruchom elektronów w ogniwach paneli fotowoltaicznych, przetwarzają rzeczoną energię w prąd stały. Następnie prąd stały (napięcie stałe DC) wyprodukowany przez panele fotowoltaiczne przesyłany jest do falownika, gdzie przekształcany jest do prądu zmiennego (częstotliwość i amplituda napięcia przemiennego 230V), potrzebnego do zasilania urządzeń gospodarstwa domowego, takich jak np. pralka, czy telewizor.
Pozostałe elementy systemu fotowoltaicznego i ich rola
Reszta podzespołów elektrowni słonecznej kosztuje mniej niż panele słoneczne i inwerter, ale również nie pozostaje bez znaczenia – w końcu to cały system uczestniczy w dostarczaniu nam prądu. Przewody łączące panele z falownikiem i rozdzielnią koniecznie muszą być solarne i o odpowiednim przekroju, dostosowanym do mocy paneli fotowoltaicznych oraz inwertera. Kable solarne są odporne na promieniowanie słoneczne i inne warunki atmosferyczne, dzięki czemu niełatwo ulegają uszkodzeniu. Ważnym elementem jest również system montażowy, pozwalający na umocowanie paneli na dachu, bądź na gruncie. Produktywność i osiągi naszej instalacji sprawdzimy dzięki podpięciu paneli fotowoltaicznych do sieci WiFi i obserwowaniu statystyk na odpowiednim portalu.
Dodatkowym, ale z pewnością też podnoszącym ceny instalacji fotowoltaicznych udogodnieniem, jest montaż optymalizatorów w puszkach przyłączeniowych paneli bądź przy samych panelach. Są to elektroniczne urządzenia, których zadaniem jest zwiększenie efektywności instalacji fotowoltaicznej, zwłaszcza w sytuacji np. zacienienia lub zabrudzenia części paneli.
Zatem ile kosztuje fotowoltaika?
To, czy inwestycja w fotowoltaikę nam się opłaci, jest wypadkową kilku czynników. Bowiem zależy ona od rynkowych cen elementów instalacji i cen energii dostarczanej przez dystrybutora energetycznego – im wyższe ceny prądu, tym bardziej warto zainwestować w źródło, które dostarczy nam go za darmo. Należy oczywiście pamiętać, by inwestować w taką moc instalacji, jaką rzeczywiście wykorzystamy i jaka jest nam potrzebna. Wytworzona za pomocą fotowoltaiki energia, która nie zostaje wykorzystana, odsyłana jest do sieci energetycznej. Uśredniona moc paneli fotowoltaicznych montowanych na gospodarstwach domowych mieści się w przedziale 3-6 kWp.
Jakie są ceny paneli fotowoltaicznych? Jakie wybrać?
Według danych od IHS, od 2009 roku ceny paneli spadły aż o około 80% i w dalszych prognozach, wciąż będą się stabilizować i obniżać. Już w 2018 roku zauważono, że opłacalność ofert sprzedażowo-montażowych, prezentowanych przez specjalistyczne firmy z branży OZE, jest na wysokim poziomie. Są dwa główne rodzaje paneli: panele polikrystaliczne oraz panele monokrystaliczne.
Monokryształy cechuje wyższa wydajność, estetyka i fakt, że zajmują mniej miejsca, ale są zwykle droższe od polikryształów przez bardziej skomplikowany proces produkcji ogniw krzemowych. Co nie wpływa na fakt, że panele polikrystaliczne również cieszą się popularnością. Cena paneli fotowoltaicznych waha się w uśrednionym przedziale 400-700 złotych netto + VAT. Ich moc jednostkowa sięga od 230W aż do nawet 640W i więcej. Ich wybór uwarunkowany jest dodatkowo tym, jaka sumaryczna moc będzie nam potrzebna, jakim budżetem operujemy oraz jaką mamy powierzchnię dachu lub gruntu przeznaczonego na instalację.
Ile paneli przypada na 1kW mocy?
Średnia ilość paneli przypadających na 1kW mocy to 3 sztuki, zakładając ich jednostkową moc w wysokości 330W (1kW=1000W). Istotne jest, by zaczerpnąć najpierw informacji, jaka moc będzie dla nas optymalnie użyteczna i jaka ilość paneli zmieści się na naszym dachu. Następnie dobraną moc podzielić przez ilość paneli o konkretnych wymiarach, by otrzymać średnią jednostkową moc jednego panelu. Z takimi informacjami, najlepiej ustalonymi z pomocą profesjonalnej firmy, możemy uzgadniać, jak cenowo ma wyglądać nasza instalacja fotowoltaiczna.
Przybliżona cena całej instalacji fotowoltaicznej
Załóżmy, że potrzebujemy mocy 5 kWh (1kWh=1kWp) na potrzeby gospodarstwa domowego, montaż na dachu o kącie nachylenia 30 stopni, pokrycie: blachodachówka. Popularne panele fotowoltaiczne o mocy 320W kosztują około 500 zł netto. Potrzebne nam 5kWh/320W = 16 sztuk, więc będą nas kosztować 8 tys. zł. Doliczmy inwerter z dobrej półki za około 5000 zł. Pozostałe komponenty, takie jak: kable, system montażowy, rozdzielnia oraz usługa montażu to kolejne kilka tysięcy. Doliczamy dodatkowo 8% VAT i otrzymujemy całkowity wydatek w przedziale 23-25 tys. złotych, co po przeliczeniu daje nam średnio 5 tysięcy złotych za 1kWp. Taka instalacja fotowoltaiczna zwróci się nam w kilka lat - dzięki oszczędzaniu na rachunkach za prąd. Podane przykładowo dane liczbowe nie uwzględniają dotacji ani ulg podatkowych.
Podsumowanie
Instalacja fotowoltaiczna to inwestycja, która wymaga podjęcia wielu decyzji, stanowiąc swego rodzaju proces kalkulacyjny, ale odpowiednio dobrana pod względem mocy i technicznie zoptymalizowana, stanowi wieloletnią korzyść w postaci niezależności od dostawców energii, oszczędności i ochrony środowiska.