Odpowiednie obliczenie potrzebnej nam mocy instalacji fotowoltaicznej i prawidłowe jej zamontowanie zapewni nam bardzo dużą niezależność i oszczędności na rachunkach za prąd i o ile zainwestowaliśmy w fotowoltaiczny system off-grid, nie musimy dbać o dalszą optymalizację kosztów związanych ze zużyciem energii elektrycznej. Sytuacja wygląda nieco inaczej w przypadku systemów on-grid, czyli podłączonych do sieci energetycznej. Wówczas powinniśmy jeszcze zdecydować, jaka taryfa rozliczeniowa u dystrybutora energetycznego zminimalizuje nam rachunki za prąd, bo przypomnijmy, że nawet przy fotowoltaice należy uiszczać pewne, zazwyczaj bardzo niskie i stałe, opłaty. Jaką taryfę zatem najlepiej wybrać?
Grupy taryfowe w zakładach energetycznych – rodzaje i znaczenie
Taryfa rozliczeń prądu jest pewną z góry określoną grupą wytycznych, na podstawie których sprzedawcy energii elektrycznej rozliczają zużycie prądu w naszej firmie lub w gospodarstwie domowym. Taryfy dzielą się ze względu na typ odbiorcy energii i poziom napięcia zasilania. Wyróżniamy grupy taryfowe A, B, C i G, z czego pierwsze trzy taryfy dotyczą przedsiębiorstw o kolejno: wysokim, średnim i niskim napięciu zasilania z sieci (A, B, C), a G dotyczy głównie gospodarstw domowych.
Oznaczenia w konkretnych taryfach - co się za nimi kryje?
Nazwa każdej konkretnej taryfy składa się kolejno z litery, dwóch cyfr i ewentualnie małej litery na końcu, co daje nam 3-4 elementy w każdej nazwie taryfowej. Co oznacza każdy z nich?
- Litera (A, B, C, G), jak wspomniano wyżej, oznacza typ odbiorcy.
- Drugim znakiem jest cyfra 1 lub 2. Jedynka jest oznaczeniem dla mocy niższej niż 40 kWh, a dwójka dla mocy większej od 40 kWh.
- Trzecim znakiem również jest cyfra, tym razem jednak z przedziału 1-4. Przedstawia liczbę stref czasowych, dla których ceny się różnią. Jeżeli trzecim znakiem jest cyfra 1, oznacza to, że cena zużycia prądu jest taka sama przez całą dobę. Dwójka oznacza już, że cena ulega zróżnicowaniu w zależności np. czy zużycie prądu następuje w ciągu dnia czy w nocy.
- Czwarty znak jest opcjonalny i występuje pod postacią litery. Reprezentuje sposób rozliczania stref czasowych. Na przykład litera "a" oznaczać będzie podział cen na godziny szczytowe i pozaszczytowe, a litera "w" podział taryfy na dzienną i nocną oraz niższe ceny prądu za zużycie energii w weekendy.
Taryfa dla gospodarstw domowych, które posiadają instalacje fotowoltaiczne - dostępne opcje
Oferta taryfowa ze strony sprzedawców energii elektrycznej dla gospodarstw domowych jest dość szeroka i do wyboru mamy następujące opcje rozliczenia:
- Taryfa G11 - jest podstawową taryfą, która dostępna jest u większości sprzedawców energii elektrycznej. Jest to tzw. taryfa jednostrefowa, uniwersalna lub całodobowa, ponieważ stawka cenowa zużycia prądu jest tylko jedna, niezależnie od pory zużycia energii w domu,
- Taryfa G12 - również powszechna opcja taryfowa. W tym przypadku stawka cenowa zużycia energii jest tańsza w godzinach nocnych, a droższa w ciągu dnia. Taryfa obejmuje więc dwie strefy czasowe i jest w szczególności wybierana w gospodarstwach, w których energię elektryczną zużywa się głównie nocą, bo w ciągu dnia np. nikogo nie ma w domu,
- Taryfa G12w - w tej taryfie obowiązują takie zasady, jak w przypadku podstawowej taryfy G12, przy czym taryfa G12w obejmuje także niższe stawki przez całe weekendy oraz dni świąteczne. Wszyscy sprzedawcy energii w Polsce (oprócz zakładu energetycznego Enea i Innogy) oferują również w ramach tej taryfy niższe stawki w dni robocze w godzinach 13:00-15:00. Taryfa G12w jest dobrą opcja dla osób, które planują swoje zużycie prądu i największa ilość energii pochłaniana jest w weekendy i wieczorami, a za dnia domownicy przebywają np. w pracy, poza miejscem zamieszkania,
- Taryfy G11p lub G11e - taryfy w systemie przedpłatowym, najczęściej wykorzystywane w lokalach wynajmowanych, celem większej kontroli zużycia energii elektrycznej. Konieczne jest posiadanie specjalnego licznika przedpłatowego, którego instalacja jest bezpłatna i dokonuje jej dystrybutor energii. Taryfa nie jest z reguły wykorzystywana w domu, w którym do produkcji energii wykorzystuje się panele słoneczne.
Jak wybrać odpowiednią taryfę przy fotowoltaice?
Kwestia, jaka taryfa przy fotowoltaice będzie najbardziej opłacalna, jest mocno zdeterminowana trybem i skalą zużywania prądu w obrębie gospodarstw domowych oraz czy instalacja fotowoltaiczna za pośrednictwem wyprodukowanej energii jest w stanie pokryć pełne zapotrzebowanie na prąd w naszym domu. Zależność jest zatem bardzo prosta:
a. Jeżeli efektywność zainstalowanych paneli fotowoltaicznych jest na tyle duża, by pokryć pełne zapotrzebowanie na prąd a jego zużycie jest największe w ciągu dnia i niewielkie w nocy, taryfa G11 będzie optymalna, ponieważ to głównie nasza instalacja fotowoltaiczna będzie nam dostarczać prąd. Pozostaną więc tylko opłaty stałe, które w taryfie G11 są niższe niż w pozostałych opcjach.
b. Jeżeli wydajność paneli fotowoltaicznych w naszej instalacji pv nie jest na tyle optymalna, by pokryć nasze zapotrzebowanie na energię elektryczną, warto wziąć pod uwagę taryfę G12, gdzie stawka cenowa energii elektrycznej w nocy jest niższa. Za dnia prąd dostarczany nam będzie przez instalację fotowoltaiczną, a w nocy ewentualne zużycie prądu z sieci będzie naliczane po o wiele niższych stawkach.
Rozwiązaniem, które niestety wymaga dodatkowych, sporych nakładów inwestycyjnych w instalację fotowoltaiczną, jest fotowoltaika hybrydowa, czyli połączenie systemu on-grid i off-grid. Instalacja fotowoltaiczna jest połączona z siecią energetyczną i posiada dodatkowo magazyn energii, który gromadzi zasoby energii elektrycznej wyprodukowanej za pomocą instalacji fotowoltaicznej. Prąd ten, gromadzony za dnia, jest najczęściej zużywany właśnie w godzinach nocnych. W takim wypadku taryfa nie ma aż takiego znaczenia w kwestii naszych oszczędności na rachunkach za prąd, a sprawdza się gdy mieszkańcy gospodarstw domowych nie mają jednego utartego schematu zużywania prądu w domu.
Jak zmienić taryfę, gdy obecna się nam nie opłaca?
Jeżeli zdecydujemy, że wykorzystywana przez nas taryfa jest nieoptymalna i możemy zaoszczędzić więcej korzystając z innej, możemy łatwo to zmienić, pamiętając jednak, że w większości przypadków sprzedawcy energii umożliwiają zmianę taryfy tylko raz w roku. Chcąc przejść np z taryfy G11 do taryfy G12, musimy złożyć wniosek w trybie online, przez infolinię lub w punkcie obsługi klienta, a następnie podpisać ze sprzedawcą prądu aneks do umowy i wymienić licznik z jednostrefowego na dwustrefowy.
Założyliśmy panele. Odczekaliśmy 30 dni plus jeden, choć miało być nie później niż 30
dni, ale PGE czeka do końca (lub jeden dzień dłużej). Wczoraj, gdy pan z energetyki zmieniał nam licznik, powiedział mi ‘z dobrego serduszka’ że mamy fatalną taryfę przy fotowoltaice – G- 12. No tak, powiedziałam, ale przecież wykorzystamy w nocy, to co wyprodukujemy w dzień, na co Pan, że nie, to tak nie działa. Odebrać w nocy mogę sobie to, co wyprodukowałam w ….nocy. Mam silne latarnie pod domem, ale chyba jednak nie napędzą mi pralki. Ech. Pozostaje liczyc na to, co wyprodukuję w ciągu tych 2 godzin dziennych liczonych w G-12 jako noc. Może styknie, może nie.
Pan zasugerował zmianę na G-11, powiedział jednak, że możliwe, że poczekamy rok (?!) – co mi się skleja z info, że po wysłaniu wniosku o zmianę taryfy, wejdzie ona w życie ‘już przy najbliższym okresie rozliczeniowym’ A nasz okres rozliczeniowy to rok właśnie!!! Dlaczego nic się o tym nie mówi, dlaczego nawet w fachowym artykule tutaj powielana jest informacja, że G-12 się opłaca bo sobie odbierzemy w nocy energię z dnia – tak, ale tylko z dwóch godzin!
Wszystko zależy od tego jak korzystamy z energii elektrycznej i ile jej wytwarzamy.
G12 jest lepszym rozwiązaniem gdy w ciągu dnia jesteśmy w stanie pokryć zużywaną energię panelami. Wówczas w nocy gdy nie ma słońca kupujemy prąd taniej – np włączając pralke/suszarkę/zmywarkę.