Nasłonecznienie danego regionu lub kraju w określonym czasie jest wyjściowym determinantem opłacalności produkcji energii elektrycznej z pozyskiwanej dzięki instalacji fotowoltaicznej energii słonecznej. Informacje o tym, jak duże natężenie promieniowania występuje w danym obszarze oraz jak duże jest zapotrzebowanie na energię elektryczną naszego domu, pozwalają określić jaka liczba paneli fotowoltaicznych jest nam niezbędna do osiągnięcia wymiernych korzyści z energii słonecznej. Jaka jest wydajność paneli fotowoltaicznych w Polsce i czy fotowoltaika w ogóle się u nas opłaca? Jak wygląda mapa nasłonecznienia w naszym kraju? I jak wypadamy pod tym względem na tle innych państw?
Natężenie promieniowania słonecznego, a opłacalność instalacji fotowoltaicznej
Nasłonecznienie to termin, przez który należy rozumieć “natężenie promieniowania słonecznego w określonym czasie i obszarze”, a jako jego miarę stosuje się głównie jednostkę kWh/m2, natomiast dokładniejszym obliczeniom służy kalkulator nasłonecznienia.
Wbrew wszelkim wyobrażeniom, silne nasłonecznienie, niemal bezwietrzna pogoda i bardzo wysokie temperatury, występujące choćby w takich krajach jak np. Włochy, czy Hiszpania (generalnie - państwa południowej Europy), nie sprzyjają wysokim uzyskom z paneli fotowoltaicznych i pozostałych komponentów, jakie zawiera instalacja fotowoltaiczna. Są one wrażliwe na długotrwałą ekspozycję na działanie wysokich temperatur, które z kolei powodują znaczne spadki wydajności komponentów instalacji i stopniowe zmniejszanie produkcji energii elektrycznej. Co ciekawsze, najwyższą wydajność z zakresu fotowoltaiki na obszarze europejskim odnotowują Niemcy i Wielka Brytania, czyli państwa, których warunki klimatyczne zaliczają się do umiarkowanych. Polska również ma taki właśnie klimat, a nasza mapa nasłonecznienia i dotychczasowe uzyski z montażu paneli fotowoltaicznych udowadniają, że warto w to inwestować w naszym kraju.
Mapa nasłonecznienia Polski
To w okresie wiosenno-letnim nasłonecznienie w Polsce jest największe - wtedy na nasz kraj pada 80% całorocznego nasłonecznienia. Regionalne zróżnicowanie intensywności promieniowania słonecznego w Polsce nie jest duże, ale mapa nasłonecznienia Polski wskazuje, że są obszary, gdzie ta energia słoneczna dociera chętniej, a zbadało to Polskie Towarzystwo Fotowoltaiki. Zgodnie z przeprowadzonymi przez nich badaniami, najwięcej energii elektrycznej z paneli fotowoltaicznych zyskamy w Rzeszowie i okolicach, gdzie natężenie promieniowania słonecznego wynosi 1351 kWh/m2. Poniżej w rankingu znajduje się Tarnów i Lublin - miasta, które odnotowują po 1084 kWh wytworzonej rocznej energii z 1 kWp instalacji. Najniższe wartości produkcyjne wykazuje m.in. Szczecin (1230 kWh/m2) i Bydgoszcz, gdzie w ciągu roku z 1 kWp instalacja fotowoltaiczna wytworzy około 990 kWh.
Generalnie rzecz biorąc, średnie nasłonecznienie w Polsce wynosi 1289 kWh/m2. Najwięcej promieniowania słonecznego odnotowano w województwie opolskim, łódzkim, dolnośląskim, lubelskim, małopolskim i podkarpackim oraz na południowych terenach województwa mazowieckiego i wielkopolskiego. Zatem największa energia słoneczna w Polsce panuje w jej centralnej, południowej i południowo-wschodniej części. Nie da się zatem zaryzykować stwierdzeniem, że fotowoltaika w naszym kraju się nie opłaca, ponieważ jest wręcz przeciwnie.
Fotowoltaika w Polsce
Produkcja energii elektrycznej, dzięki instalacji swoich własnych elektrowni fotowoltaicznych, z roku na rok staje się u nas coraz bardziej popularna. Tak sprawny rozwój OZE w naszym kraju zawdzięcza swoją dynamikę nie tylko rosnącemu problemowi klimatycznemu, ale również potrzebie oszczędności i zyskania niezależności od sieci energetycznych. Daleko nam do pełnego wykorzystania naszego potencjału, a nasłonecznienie niezmiennie nam sprzyja, ale zainteresowanie tą formą pozyskiwania energii na szczęście nie maleje. Zgodnie z danymi podanymi przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne, 1 października 2019 roku łączna zainstalowana moc w KRE (w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym) wyniosła aż 1007,2 megawatów - w samym Lipcu 2019 przyrost wynosił 116,1 megawatów. Energia słoneczna to dla Polski ekologiczna i ekonomiczna szansa, którą sukcesywnie i efektywnie wykorzystujemy, bo nam się opłaca.