W kwietniu bieżącego roku prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy o efektywności energetycznej, której wiodącym założeniem jest dostosowanie naszych regulacji prawnych do regulacji unijnych oraz usprawnienie realizacji celu w zakresie oszczędności energii finalnej w skali krajowej na 2030 rok. Dzięki tej nowelizacji powstać ma centralny rejestr oszczędności energii finalnej.
Prezydent podpisał nowelizację 20 kwietnia 2021 roku, co umożliwi zaimplementowanie do prawa krajowego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2018/2002 z dnia 11 grudnia 2018 roku. Nowe przepisy mają stanowić furtkę do wprowadzenia niezbędnych rozwiązań, mających na celu osiągnięcie energii finalnej o wartości 5580 toe na koniec roku 2030.
Ustawa weszła w życie po dwóch tygodniach od dnia publikacji z Dzienniku Ustaw. Z kolei przepisy dotyczące umów o poprawę efektywności energetycznej oraz dotyczące utworzenia tzw. centralnego rejestru oszczędności energii finalnej, wejdą w życie od 1 stycznia 2022 r, czyli za ponad 6 miesięcy.
Czego dotyczą zmiany w przepisach, które już obowiązują?
Podmioty zajmujące się importem i sprzedażą paliw ciekłych zostają włączone do systemu świadectw efektywności energetycznej (do systemu białych certyfikatów). Przepisy umożliwiają także wywiązywanie się ze zobowiązań w zakresie oszczędności energii poprzez działania polegające na przyłączaniu odbiorców do sieci ciepłowniczej lub wymianie źródeł ciepła u odbiorców końcowych, w ramach programów dofinansowań bezzwrotnych.
Istotną regulacją wynikającą z nowelizacji jest nałożenie na właścicieli bądź zarządców budynków wielolokalowych obowiązku zamontowania inteligentnych ciepłomierzy oraz wodomierzy, na co będą mieli czas do 1 stycznia 2027 roku. Dodatkowo, przepisy mają motywować samorządy do zwiększenia aktywności w zakresie podejmowania działań na rzecz oszczędzania energii. Jak? Ustawa precyzuje przypadki, w których umowy o poprawę efektywności energetycznej nie będą zwiększać długu publicznego Polski.
Ponadto, podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacja, pozwala na wprowadzenie możliwości wykorzystania tzw. środków alternatywnych – co w rozumieniu ustawy stanowić mają programy i instrumenty poprawiające efektywność energetyczną oraz finansowane m.in. z budżetu państwa, budżetu UE oraz środków z pomocy udzielanej przez państwa EFTA. Środki alternatywne mają pełnić rolę uzupełniającą dla systemu świadectw efektywności energetycznej, do rozliczenia etapu osiągniętego przez Polskę celu oszczędności energii finalnej.
I aspekt, który wzbudza spore zainteresowanie – utworzenie centralnego rejestru oszczędności energii finalnej. W rejestrze tym mają być zbierane dane o projektach efektywności energetycznej, które zostały zrealizowane i które nie wliczają się do systemu białych certyfikatów. Narzędzie to docelowo ma usprawnić monitorowanie i raportowanie oszczędności energii.